photo credit: tookapicBu kapsamlı yazıda, online renk danışmanlığı tanıtımı yapamayacak, online yöntemlerin eksilerine değineceğim. Vakitlerimiz değerli olduğu için baştan çıtlatayım dedim ;)Bu yazının hem renklerini bulmak arzusunda olanlara, hem de sakin dönemde online renk analizini gelir kapısı yapma fikrini değerlendirmekte olan renk danışmanlarına fikir vermesini umuyorum.
Evde geçirilen uzun süreler, bir noktadan sonra, ertelenmiş ve “bir gün yaparım” sepetine atılmış işlere girişmek için vesile oluyor sanırım. Benim gibi evofisten çalışanlardansanız, bu “bir nokta”, genelde gözünüzü korkutan ve öteledikçe daha da ağırlaşan işler öncesinde beliriyor. Bir zamanlar şöyle bir şey okumuştum: üzerinde kontrole sahip olmadığımız dış dünya yerine, kontrolün bizde olduğu hissini veren mekanımızda (hatta ve hatta bilgisayar oyunlarında) hüküm sürmeyi tercih edebiliyormuşuz. Belki bu “bir gün yaparım sepeti”nden çıkartarak, belki de sosyal medyadaki “tam da zamanı” çağrılarına direnemeyerek gardırobunu elden geçirmeye niyet etmiş kişilerinin sayısını çok olduğunu biliyorum. Bu silkinme döneminde, ONLINE RENK ANALİZİ  yapıp yapmadığımı soranlar oldu. Sağlıklı ve verimli  bulmayışıma dair gerekçelerimi  aşağıda paylaşacağım.  
ÖNCELİKLE;Fotoğraf üzerinden ve ünlüler üzerinden renk önerisi getirmemek konusunda, değerli hocalarımdan Francis Bodington'ın uyarılarını neden ciddiye almam gerektiğini, deneyim kazandıkça ve uluslararası paylaşımlarda hataları gördükçe idrak ettim.Hatırlayacaksınız, 2011 senesinde, Azerbaycan’dan sevgili takipçim Menekşe fotoğraftan renk analizi konusunda ısrarcı olmuştu. Hocamın sözüne de itibar ederek, fotoğrafla vakit kaybetmedik ve farklı bir yöntem denemeye karar verdik.  Kendisini gözlemleyerek, renklerini bulması üzere uzaktan yönlendirdiğim, yazışarak ve sözel geribildirimleri değerlendirerek, geçirdiğimiz haftalarca süren renk analizi serüveni, %100 Yakıştır isimli kitabımda bir araya gelerek, okuyucuların kendilerini ayna karşısında değerlendirmelerine rehber olmuştu. Dilerseniz, Menekşe ile iletişimimizin nasıl başladığını anlatan kitabın ilgili sayfalarına buradan ulaşabilirsiniz.imageOnline renk analizinden bahsetmek için, hangi farklı yöntemlerin kullanıldığına değinmek isterim öncelikle ki, kısıt gördüğüm detayları paylaşırken net ifade edebileyim.  Bunların haricinde de pekala haberdar olmadığım yöntemler kullanılıyor olabilir.
1. TEST
2. FOTOĞRAF
3. GÖRÜNTÜLÜ KONUŞMA
4. FOTOĞRAFA RENK GİYDİRME  
5. İRİS DESENİ
Şimdi gelelim bunları her birinde aksadığını düşündüğüm yönlere ve sonucun neden yanıltıcı olabileceğine:1.TESTTestleri  kendi içinde beşe ayırmak mümkün:A- Genelde ünlülerden seçilmiş portre fotoğraflarından hangisine daha çok benzediğinizi soran testlerYanıltıcılığı, ünlülerin bulunduğu renk gruplarının bilinmezliğinden ve tek yumurta ikizlerinin dahi farklı renk gruplarında olduğu deneyimlerime dayanarak, fiizksel benzerliğin renklerimize dair fikir vermeyişinden kaynaklanıyor.B- Saç-göz-cilt rengi seçmenizi isteyen sorularRahatlıkla söyleyebilirim ki, bugüne dek yaptığım binlerce analizde, her göz, saç, cilt rengine, her renk grubunda denk geldim.  C- Renkten bağımsız fiziksel özellikleri soran sorularBir dönem, genel alışkanlıkları + yüzdeki kontrast seviyesini ve bir kaç fiziksel özelliği daha ölçen online bir test ile  bu hizmeti tadımlık bir hizmet olarak sunmuştum. Testi çözen kişinin, kendisine renk analizi ölçütleriyle bakma alışkanlığı olmadığından, çelişen yanıtlara çok denk geldim. Hatırlıyorum da, bazı kişilerde tek bir anahtar kelime ve renk uzayının yarısını önermekle yetinmiştim. (Kişilere takip edebilecekleri bir renk paleti sunmanın koşulu en az iki anahtar kelime sunabilmektir.)4 mevsim yerine 12 dilim yaklaşımına geçince de, bu tadımlık sonuçlarda istediğim performansın alınamayacağına ikna oldum. Tadımlık sonuç için yüksek çıtada ısrarcı olmaya gerek yoktu.  Ama bakışaçım genişleyip de  vasatın altında bir tablo ile karşılaşınca siteyi kaldırdım.
D- Mizaç/kişilik testleriTest dendiği zaman, en güvendiğim tarz bu. Buna mukabil henüz sağlıklı bir teste denk gelmedim:) Kullanımdaki onlarca sosyal kişilik testinin hiçbiri renk grupları ile birebir uyuşmuyor.  4 kategori, renk analizine tercüme edildiğinde yetersiz kalıyor. 12-16 kategori makul gibi. Bu sayıdaki mevcut sistemlerle benzeşen yönleri yeterli bulan yabancı meslektaşlarımla şimdilik aynı düşünmüyorum.Kendimi tanıdığım kadarıyla bu konuyu ele alacağım ama kusursuz bir test olması için sanırım bir 10 senelik daha gözleme ve bir kaç farklı disiplinden desteğe  ihtiyacım var.  E- Cilt ve damar rengiCilt renginizi  (esmer, buğday vb)  veya damar renginizi (mavi-yeşil-her ikisi) soran ve üstüne renklerinizi önerebilen testler.Yorum yok :)
2. FOTOĞRAFBunu da kendi içinde ikiye ayıralım.
A- Göz renginden ve cilt renginden cımbızlanan renklerin, artistik bir yaklaşımla bir araya getirilmesi, yöntemlerden biri. David Zyla tekniği ve bu teknikten türetilmiş yaklaşımlar buna bir örnek. Kendimde ve sadece bir kaç tanıdığımda doğru sonuçlanmadığından, istisna olup olmadığımızı ve yöntemin güvenilir olup olmadığını bilmiyorum. Renk gruplarına ulaşma yolunu bu nedenle yanıltıcı,  fakat baz aldığı 24 renk grubunun tasvirlerini haaaaaarika buluyorum.B-Renklerin ciltten yansıması gözlemlenerek sonuca ulaşılacaksa, farklı fotoğrafları birbiriyle kıyaslamak sağlıklı sonuç vermeyecektir. Analizin temeli, cilt “rengini” değil, cilt rengindeki “değişimi” gözlemlemektir. Yazımın sonunda bu konuda önerilere de değinmeyi planlıyorum ama fotoğrafın yanıltıcılığını gelin bir kaç örnekle birlikte görelim:i.Görme algısında, beyne giden uyaranlar ince bir ayardan geçiyor. Hani bir kaç sene önce bir elbise orijinalde ne renk olduğuna dair farklı iki iddia ile  gündeme düşmüştü:
image
photo credit: slate.com
Hatırladınız mı? Hah işte!  Bu iddialaşma, beynin yorumlama farklılıklarından kaynaklanıyordu. Kimi kişi gördüğünü, kimisi ise “madem elbise gölgede, orijinal rengi bu olmalı” diyerek geçmiş deneyimleriyle tamamladığı algıyı öne sürüyordu
Öncelikle fotoğrafta benzer subjektif değerlendirmelerin olacağını kabul etmek lazım. Bu bir!ii.Farklı açı, doğal renklerin tespitinde yanıltıcı olacaktır. Farklı ışıklandırma ise, gözbebeğinin büzülüp genişlemesinden kaynaklı, göz rengini olduğundan açık, olduğundan koyu algılamaya neden olur. Sözel olarak hangi göz rengi koyuluğuna sahip olduğunu aktarmak, danışan için kolay değilidir.Bu da biz renk danışmanlarını (emin olmadığımız öneriyi elbette getirmeyeceğimiz için) kontrast seviyelerinde (desenler, kombinasyonlar konularında) öneri getirmekten alıkoyar.
image
iii.Saç rengi önerisi de, danışanların yanıt aradığı bir konudur. Mevcut saç renginin, fotoğraftaki ile aynı olduğunu varsaymak ve değerlendirmek yanıltıcı olacaktır.
image
photos  Michael Quack, visiualpursuit.de
iv.Renk kartlarının, yukarıda sıralanan nedenler haricinde fotoğraf üzerinden ilerlendiğinde yanıltıcı olma nedeni; cildin verdiği tepkiyi yani değişimi gözlemleme şansı olmayışıdır.  Eğlencelik bir uygulama yerine, profesyonellik devreye sokulacaksa, görseldekinin aksine, renkli yüzeyin cilde yansıyacak doğru açıda yerleştirilmesini ve DANIŞMANIN, DANIŞAN İLE AYNI ORTAMDA BULUNMASINI gerektirir.  Renk kartları, profesyonel karşılıklı bir seansta, pekala kumaşların işlevini görür.
image
source : xzyellow
v. Cihazlar arasındaki farklar
image
Cilt renginden önce t-shirt rengine odaklanırsanız  renk farklarını daha iyi aktarmış olacağım
 
image
Sıcak ve soğuk renk ayarının haricinde, çekimin kontrast seviyesinin nasıl değiştiğine bakın lütfen.. Bir renk danışmanı üçüncü fotoğrafta bir sonbahar grubu,dördüncü fotoğrafta ise bir kış grubu ile karşı karşıya bulunduğu tahminini yürütecektir.
image
source: mercury-atlas  
Her ikisi de HP marka olan laptoplarda aynı görsel.vi.) Renklerin doygunluğu, biz renk danışmanlarının hem ölçümlerken hem öneri getirirken titizlikle üstünde durduğumuz bir konu. Fotoğraf bu konuda da epey yanıltıcı.
image
source: adorama, youtube
vii.Arka planlar, ortamlar Mimari renk eğitimimi alırken, göz yanılmalarını biraz daha iyi anlayabildim. Göz, başka renklerle çevrilmiş bir rengi değerlendirirken de epey yanılıyor. 

3. GÖRÜNTÜLÜ KONUŞMAArada bir cep telefonumun kamerasında da denk geliyorum;  mesafe azaldıkça ve arttıkça bazı renkler büyük değişikliğe uğruyor, örneğin bir fuşya, kırmızı olarak fotoğrafa yansıyabiliyorSevgili meslektaşım Gül Hanım ile, farklı şehirlerden Skype üzerinden gerçekleştirdiğimiz kumaş seti kontrolü esnasında, değil tonların, renklerin ne olduğunu birbirimize aktarabilmek için epey ter dökmüştük :) Hassasiyet gerektiren renk konusunda, hiç de uygun olmadığını düşündüğüm platformlar.. (Ekran paylaşımında bu yanılgı minimize oluyor, o nedenle zannediyorum ki yanılgının kaynağı kamera)

4. FOTOĞRAFA RENK GİYDİRME 
image
sources: prettyyourworld, seamwork
Bilgisayar veya aplikasyonda renk değiştirmek ya da eklemek, danışanın renk grubunu ortaya çıkartmaz. Aynı noktadayız hala, farkında mısınız? Ciltten yansımayı gözlemleyemediğimiz yerde iş, adı renk analizi olmayan bir şeylere dönüşüyor :) kamerayı kendisine çevirenlerin  saç ve makyaj renklerini giydiren uygulamaların teknolojisi çok gelişti. Buna rağmen, bildiğim kadarıyla henüz ancak çok iyi tanımlayabildiği bölgelerdeki pixellerin renklerini değiştirmekle yetiniyor ve aynı karedeki renklerin etkileşimine, yansımalarına , karartmalarına müdahale edemiyor.

5. İRİS DESENİ

Göz renginden bağımsız olarak, gözün içindeki desenlerin kişinin renk grubuna dair verdiği ipuçlarına yaklaşımım olumlu. 

Mevsimlerin tipik dilimlerine işaret eden formlar, en azından renk grubunun bir niteliğine dair büyük fikir veriyor. Tipik olmayan formlarda, yani iki formun karışımı desenlerde, danışanın öncelikli grubu hangisidir ve meyli hangi yönedir kısmı nasıl tespit ediliyordur ve formüle eden var mı bilmiyorum.

Online seanslarda renkten değil, formdan ilerlendiği için en isabetli yöntemin bu olabileceğini düşünüyorum.

Bu konuda yeterince deneyimim ve teyidim olmadığından, iris incelemesi ile renk grubu bulmak sunduğum bir hizmet değil. 


SONUÇ

Online renk analizi denemelerini yanıltıcı buluyorum ve şimdilik sıcak bakamıyorum.

Tüm teknolojik kısıtlar giderilse dahi online bir renk analizi seansının kişiyi doğru ya da yanlış bir kategoriye dahil etmekten ibaret olduğunu düşünüyorum. İster bir mevsim, ister bir anahtar kelime, isterse 12 dilimden biri olsun.

Profesyonel bir renk seansında olduğu üzere danışana “kendini görmeyi öğretme”, online platformda maalesef “dikte etmeye” dönüşüyor. 

Varsayın ki tespit  doğru olsun. Temeller eksik kaldığında, bir “kartela” veya “tanım”, ister istemez  “özgürleştirici” olmaktan çıkıyor, hedeflediğimizin aksine, “kısıtlayıcı” olmaya başlıyor.  Online danışan sonuca kıymet verdiyse, bilgiye vakıf olmadığından, her seçiminde danışmaya devam etmek durumunda.. 

Neyse, dilerim “online renk analizi istiyorum” mesajlarınıza verdiğim olumsuz yanıtların nedenlerini etraflıca açıklayabilmişimdir.

image
photo credit:  TheMakeupChair 

Renklerini öğrenmek isteyenlere tavsiyem:

Tesadüfen doğru (ama eksik) ya da yanlış bir online analize değerli vaktinizi harcamak yerine, ömür boyu kullanacağınız bu değerli bilgi için 2-3 saat vakit ve giymediğiniz bir iki parça kıyafete eşdeğer bir bütçe ayırarak şehrinizdeki profesyonel bir renk danışmanın kapısını çalmanız ve bir seansın, renk niteliklerinizi bulmaktan sonra gelişen ve en keyifli anları olan:

  • hanımlar için ruj denemeleri
  • bol yıldızlı renklerinizin tespiti
  • kombinasyonları üzerinizde görme imkanını

deneyimlemeniz :)

Şehrinizde renk danışmanlığı hizmeti veren yoksa, belki 2 tam günlük renk danışmanlığı eğitimi sonrası, bu işin şehrinizdeki öncüsü olmak isteyebilirsiniz?